Geliefden van onze Here Jezus,
Vandaag gaat het erover hoe Christus de weg is naar het goede leven. In de taal van Israël: een vruchtbaar leven. We gaan ontdekken dat de Here Jezus hier beeldtaal gebruikt uit het Oude Testament en dat op zichzelf toepast. We gaan ontdekken dat we geschapen zijn om vrucht te dragen voor God.
Jouw leven draait niet allereerst of jij je goed voelt, gelukkig voelt, succesvol bent, maar jouw leven kent allereerst deze roeping: maakt mijn leven God groot in woord en daad. En ik geloof ook dat dit de weg naar het geluk is, naar het leven zoals dat bedoeld is. Maar de weg is er wel een van afsterven aan je eigen ik. Jezus moet je meester worden en je doel, wil je vruchtbaar zijn.
Daarom staat er boven de tekst: Vruchtbaar leven: een leven waar Vader de vruchten van plukt. De tekst waarover ik preek is deze:
Johannes 15:8 NBV 8 De grootheid van mijn Vader zal zichtbaar worden wanneer jullie veel vrucht dragen en mijn leerlingen zijn.
CONTEXT van de WIJNGAARD
Maar eerst iets meer over de wijngaard. Want dat is beeldspraak die we moeten begrijpen voor we verder kunnen.
Een wijngaard stond in de tijd van Israël symbool voor het goede leven. Een wijngaard stond symbool voor voorspoed en vrede. Een wijngaard was echt een teken van geluk!
In het Oude Testament wordt de beeldspraak ook zo gebruikt als het gaat over Israël. We zien in Jesaja 5, maar ook vele andere passages dat Israël zelf wordt vergeleken met een wijngaard. God heeft Israël gered uit Egypte en geplant in Kanaän om Gods wijngaard te zijn. Dat betekende twee dingen.
- God had het beste met Israël voor. Een wijngaard stond symbool voor voorspoed en vrede. En dat had God ze geschonken. Hij zette ze niet op brood en water, maar zegende hen met het goede leven in het land dat overvloeit van melk en honing. Ofwel, God geeft Israël overvloed. Het beste van het beste. Hij wil als een Vader voor hen zorgen, zoals in Exodus 4:22-23 staat:
Exodus 4:22–23 NBV 22 En dan moet jij tegen de farao zeggen: “Dit zegt de heer: Israël is mijn zoon, mijn eerstgeboren zoon. 23 Ik heb je bevolen mijn zoon te laten gaan om mij te vereren, maar dat heb je geweigerd. Daarom zal ik je eerstgeboren zoon doden.”’
- Maar een wijngaard bestaat niet op zichzelf, maar bestaat voor zijn Wijnbouwer. Dus daarom staat er ook: Israël is bevrijd uit handen van Egypte om God te vereren. Aangezien de wijngaard geen bezit is van Israël zelf, maar van God, hun Vader, verwachtte hij wel dat het land zijn vruchten zou afwerpen voor God.
En wat zijn die vruchten dan? Kort samengevat zijn dat vruchten van gerechtigheid. Gerechtigheid gaat over goede verhoudingen. Dat je goed omgaat met God en goed omgaat met je naaste. Leef dus in verbondenheid met God en je naaste. God zegende Israël rijk met de bedoeling dat ze in dat land met God zouden wandelen in de gehoorzaamheid aan Gods wetten en door Zijn wetten te gehoorzamen zij Gods goedheid zouden doorgeven aan iedereen in het land. Zo zou Israël Gods karakter tonen aan de wereld.
God oogst wrange vruchten
Maar daar gaat het mis in Israël, zo lezen we in Jesaja 5. De mooie wijngaard levert geen zoete druiven op, maar wrange druiven. Zure druiven die niemand lust. Wilde en onbruikbare druiven. God oogstte geen lekkere vruchten, maar de zure vruchten van ondankbaarheid en onrecht. Mensen wilden wel gezegend worden door God, maar mensen wilden niet gehoorzamen aan God. En dus lezen aan het einde dat onrecht en rechtsverkrachting de vruchten waren van de wijngaard. We lezen in heel Jesaja hoe machtige mensen hun macht misbruiken voor eigen gewin. Hoe iedereen leeft voor zichzelf en leeft voor meer, meer meer en ik, ik, ik.
Zonder vruchten geen leven
Dus dreigt God de wijngaard helemaal kapot te maken. Hij heeft er niets aan. Dit land zaait geen vreugde, maar haat en verdriet. Daar heeft niemand wat aan. Dat leven verdort. Dat leven eindigt onvruchtbaar. Zoals de profeet Joël later zou profeteren:
Joël 1:12 NBV 12 De wijnstok is verdroogd, de vijgenboom verdord; granaatappel, dadelpalm en appelboom, ja, alle bomen zijn verdord. Verdord is ook de vreugde onder de mensen.
Ja, waar we God links laten liggen, daar verdwijnt de vreugde. Daar verdwijnt het leven. Daar kiezen we voor onszelf. Daar voelen we ons niet meer verantwoordelijk voor elkaar, maar slechts voor mezelf. Ongeluk, ontevredenheid, onvrede, en bitterheid is ons deel. Wrange vruchten van ons eigen belang. Hoe meer we leven voor onszelf, hoe meer de vreugde uit de samenleving verdwijnt. Hoe meer we Gods oordeel loslaten, hoe meer wij gaan oordelen over elkaar. Hoe meer we elkaars vliegen afvangen.
KERN
De luisteraars van Jezus wisten dus meteen waar de beeldspraak van de wijngaard naar verwees. Dit was taal waar het volk Israël mee vertrouwd was vanuit de Schriften. En nu zegt Jezus dus: Ik ben de ware wijnstok en mijn Vader is de Wijnbouwer. Daarmee past hij de hele geschiedenis van Israël toe op zichzelf. Jezus wordt nu zelf de wijnstok die vrucht gaat dragen voor de Vader. Hij is het ware Israël waardoor God welgoede vruchten zal oogsten. Jezus is Gods liefde in eigen persoon. In hem ontmoet je de diepe zorg voor alle mensen, en de diepe eerbied voor Vader.
En die wijnstok heeft maar één doel! Vruchtbaar zijn. Leven schenken zoals het bedoeld was. Het volle en goede leven vol van gerechtigheid! Jezus is gekomen om de wereld te geven wat ze verloren was: Gods liefde. En Jezus is gekomen opdat de wereld weer gaat geven waar zij voor bedoeld was: het uitdelen van Gods liefde. Niet dat Gods liefde er eerder niet was, maar die liefde lieten de mensen links liggen. Jezus doet over wat mensen niet kunnen: hij leeft uit de liefde van de Vader en deelt er gul van uit.
Ik ben de wijnstok, en jullie zijn de ranken. Wie verbonden is met Jezus, zal vruchten dragen. Vruchten waardoor God de Vader grootgemaakt wordt. Hoe wordt God er dan door grootgemaakt? Nou, waar wij groeien door de liefde van Christus die Hij ons geschonken heeft aan het kruis, daar brengen wij ook vruchten voort van die liefde.
Zoals Jezus het later bidt tot zijn Vader:
Johannes 17:22–23 NBV 22 Ik heb hen laten delen in de grootheid die u mij gegeven hebt, opdat zij één zijn zoals wij: 23 ik in hen en u in mij. Dan zullen zij volkomen één zijn en zal de wereld begrijpen dat u mij hebt gezonden, en dat u hen liefhad zoals u mij liefhad.
De Here Jezus is dus de wijnstok om ons het volle leven te geven door zijn liefde. Zijn levenssap die de ranken voeden is zijn eigen liefde voor ons. Hij die zijn leven heeft gegeven voor zijn vrienden. Hij die alles overhad voor de zijnen. Dat is het wonder van het kruis. Dat Jezus Gods liefde doorgeeft door de hoogste prijs te betalen aan mensen die juist vruchteloos leven. Hij betaalde die prijs voor juist de wijngaard zonder vruchten die wij waren. Jezus liet zijn wijnstok uitrukken en vermorzelen om ons het leven te geven. Nog nooit eerder heeft God zo duidelijk zijn liefde laten blijken. Israël kreeg een land dat overvloeit van melk en honing, een super rijk leven dus, maar nu geeft God zichzelf. Niets minder dan zijn overvloedige liefde! Opdat eenieder die in Hem gelooft, niet verloren gaat, maar eeuwige leven heeft. God is gekomen om ons een vruchtbaar leven te schenken, zoals de profeet Micha ook profeteert dat eens alle volken naar God zullen komen, hun wapens inleveren en laten omsmelten tot landbouwwerktuigen opdat het leven zal bloeien:
Micha 4:4 NBV 4 Ieder zal zitten onder zijn wijnrank en onder zijn vijgenboom, door niemand opgeschrikt, want de heer van de hemelse machten heeft gesproken.
Verlang je daarnaar? Dat je zo mag delen in Gods liefde dat het ook uit jouw handen mag komen? Verlang je daarnaar, dat jij vruchtbaar mag zijn voor God? Verlang je ernaar dat je niets anders dan vruchten van Gods liefde voortbrengt op alle plekken, onder alle omstandigheden? Ik wel! Maar dikwijls val ik nog over de harde werkelijkheid van mijn leven en hart.
Ik probeer vaak wel goede vruchten voort te brengen, maar doe ik dat zonder de verbondenheid met Jezus. Je bent dan een afgeknipte rank die toch op eigen kracht probeert vruchten voort te brengen. We proberen dan de liefde van Jezus te delen zonder dat je eerst leeft in verbondenheid met Jezus. Je herkent dat vaak aan vermoeidheid, want jij moet het waarmaken. Je herkent het aan boosheid en verbitterdheid, ondanks je inzet lukt het niet. Je herkent het aan teleurstelling: het wordt niets, ik zie alleen maar de afbraak. Je herkent het ook aan vingerwijzen: die ander doet zijn best niet zoals ik dat doe. Zonder Jezus vruchten voortbrengen is kansloos. Je liefde heeft niet de goede voeding en je probeert alles wat je hebt eruit te persen.
Weet dan dat vrucht dragen begint met gevoed worden. Wandel je nog met Jezus? Ben je nog vertrouwd met Hem? Zoek je Hem op bij belangrijke beslissingen? Vrucht dragen begint niet met inzet, maar ontvangen. Iemand noemde dat: knieologie. Het belangrijkste werk om een vruchtbaar leven te leiden vindt plaats in de binnenkamer van je hart waar je Jezus nodigt tot jouw tafel en samen eet met Hem. Vruchtbaar zijn begint met vertrouwde omgang.
De andere kant is ook waar, wel fijn vinden dat God mijn Vader is, maar niet Hem als Meester erkennen over je leven. Maar de apostel is daarover ook heel scherp: iemand die zegt God te kennen, maar niet liefheeft die liegt. Want als je Gods liefde echt had gekend, echt had ervaren, zijn genade je overvallen heeft, dan kan het niet anders of je levenshouding verandert daardoor. Vruchten van liefde komen voort uit het hart dat put uit Gods liefde.
Daarom is Jezus Woord ook zo krachtig! Blijf in mij, en ik in jullie. Jezus is de bron waardoor wij leven en groeien. Jezus schenkt ons een liefde die alle angsten wegneemt: je bent veilig in Vaders armen. Jezus schenkt ons ook een liefde waarvan we uitdelen kunnen. Vruchtbaar zijn voor God. Dat is het doel waar een mensenleven vruchtbaar van wordt: als God groter wordt. Het valt te vergelijken met de zon. De zon zorgt ervoor dat de aarde verlicht wordt en dat bloemen en planten kunnen groeien. Ofwel, de zon schenkt leven. Maar dan moeten we wel in de zon staan. Een plant moet in het licht staan om vruchtbaar te zijn. Zo geldt dat voor de mens. Je moet in de zon van Gods liefde staan, om echt de vruchten van zijn liefde voort te brengen en uit te delen.
Het belangrijkste werk van een christen is dus het woord en gebed. Het Woord is de stem van God die tot ons spreekt. Het gebed is het gesprek tussen Hem en ons. Waar het woord en gebed verdwijnen uit jouw leven, daar verdwijnt de voeding. Daar verdor je. Daar bekoelt de liefde. En ik heb het hier niet over de vormen! De één bidt aan de rand van zijn of haar bed, de ander wandelend, weer een ander stofzuigend, weer een ander op weg naar zijn werk in de auto. Ik heb het wel over dat je verbinding maakt met de Wijnstok.
Waar in mijn leven moet ik weer de verbinding zoeken met Jezus, zodat mijn leven vruchtbaar wordt?
